Vergelijking Ecolution en Ya

Het grootste verschil zit hem in het type jacht. De Ecolution is met zijn 26 meter een superjacht. De Ya is met zijn 10.10 meter een meer gangbaar formaat jacht. Ieder voor een geheel eigen doelgroep en dat zullen we lopende het artikel merken.

Tuig

Het eerste dat aan de Ecolution opvalt is het Aero rig. Bij een superjacht van zo’n lengte zou een normaal sloeptuig bijzonder groot worden. Bij de Ecolution is gekozen om het zeiloppervlakte te verdelen over twee masten, met een Aero Rig. Zo’n Aero tuigage is een stuk eenvoudiger te bedienen dan een standaard sloeptuig van die omvang. Bij een Aero rig is zowel de fok als het grootzeil op een doorlopende giek bevestigd. De fok is zelfkerend en loopt daarvoor over een traveller (op de giek). Doordat het grootzeil groter is dan de fok, zal de giek dus altijd meedraaien tijdens een overstag. Het hele tuig kan dus met enkel een grootschoot worden gedraaid. Ook ontbreken de normale stagen om het tuig geheel te kunnen laten draaien.

Een nadeel van een Aero Rig is het grotere gewicht van het tuig plus de benodigde verstevigingen in het schip. Doordat de stagen ontbreken moet de mast alle krachten opvangen, waardoor er extra dikke masten nodig zijn. Ook kan het zeiloppervlak niet te groot zijn. Een groot voordewinds zeil als een spinnaker of gennaker zit er niet op.

Het tuigage van de Ya is ook gebruiksvriendelijk met een zelfkerende fok, maar is verder een traditioneel tuig. Zoals u in ons artikel over gewicht kunt lezen hebben we bij het ontwerp gekeken hoe we het gewicht bovenin de boot zo laag mogelijk konden houden. Om die reden staat er een lichte carbon mast op de boot en hebben we zelfs de moeite genomen om de pvc buizen in de mast (ter bescherming van de elektriciteitskabels) nog wat dunner te schuren.

Wat overeenkomt is de mogelijkheid om droog te vallen. Ecolution doet dat met een ophaalbare kiel, en kan dan met 2 meter diepgang droogvallen. Ya heeft een echt zwaard, dat met een simpel zwaardvalletje met de hand is op te halen. Zij steekt dan 70 cm diep. Uitgeklapt is de Ya 2,70 meter diep en de Ecolution 5,5 meter. De Ecolution is echt van het formaat superjacht. 

Interieur

Dat het een superjacht is zie je ook binnen. Ten eerste aan de inrichting en de grote ruimtes. Er is natuurlijk een eigenaarshut, maar ook twee gastenverblijven. En allemaal hebben ze eigen sanitair. Er is zelfs een stoomcabine aan boord. Daardoor is er veel energie nodig voor warm water, verwarming en stopcontacten voor de haardrogers enzovoorts. En dan is er een ruime keuken met een vaatwasser, de koeling en vrieskist. Kortom: dit is een energiebehoefte van een schaal die we in gewone zeiljachten niet kennen. Op de Ecolution moet er dus flink opgewekt gaan worden.

Energiebalans

Opvallend genoeg zien we aan boord van de Ecolution geen zonnepanelen of een windmolen. Geen windmolen is begrijpelijk, want die zou heel groot moeten zijn om serieus te leveren. Wubbo Ockels koos niet voor zonnepanelen omdat ze toen lang niet zo efficiënt waren als de hedendaagse, waar bijvoorbeeld de Ya mee is uitgerust. Destijds vroegen zonnepanelen ook echt nog om direct zonlicht. Tegenwoordig wekken de betere panelen al heel behoorlijk energie op met gewoon daglicht. Verder is de energiebehoefte aan boord van de Ecolution zo groot, dat er een enorm oppervlak nodig zou zijn. Bij de Ya is alle energieverbruik sowieso al teruggedrongen tot het minimum.

De Ecolution heeft een voordeel waarmee het zich ten opzichte van kleinere schepen kan onderscheiden: snelheid. De schroeven worden dan fantastische opwekkers. Een schroef wekt pas wat op vanaf een knoop of 5. De Ya is dan al serieus op snelheid. Door de rompsnelheid van 7,2 knoop is de opwekking door de schroeven dus beperkt. Op die snelheid begint de Ecolution net lekker te varen. De schroeven op de Ecolution zijn speciaal voor haar ontworpen, om maximaal te kunnen laden. En dat doen ze blijkbaar. Wubbo Ockels zei eenvoudig: “Als je twee dagen zeilt, heb je energie om een maand aan boord te leven.”

De Ecolution slaat de energie op een enorme accubank. Net als bij de Ya draagt het gewicht van die bank onderin het ruim, bij aan de stabiliteit. Voor de techneuten onder ons: het is een 150 Volts systeem, prachtig maatwerk. Van daaruit worden de 230 Volts en de 24 Volts batterijen voor het boordnet gevoed.

De Ya doet alles kleiner: we slaan op in een 48 Volts batterijbank. Dat is de hoogste spanning die nog in het regelregime van zwakstroom valt en waarop de standaard motoren/dynamo’s werken die we in de watersport kunnen kopen. Het boordnet is 12 Volt omdat onze apparaten daarop werken en we hebben een klein 230 Volts circuit voor de inductiekookplaat, magnetronoven en waterkoker.

Beide schepen hebben dus twee elektromotoren en schroeven voor de aandrijving en energieopwekking. Maar bij de Ecolution zijn daaraan twee dieselmotoren toegevoegd, als back up voor mocht de elektriciteit op zijn. Het is dus een hybride systeem: met die dieselmotoren kan ook elektriciteit worden opgewekt.

De Ecolution heeft ook een warmtepomp. Dit apparaat haalt warmte uit zeewater en weet het “op te bouwen”. Die warmte kun je bijvoorbeeld gebruiken voor de centrale verwarming, en voor het douchewater.

Op de Ya ontbreekt dergelijk maatwerk. Wij doen het met wat standaard in winkels te koop is. Dus kun je douchen met de warmwaterzak. De kajuit op de Ya wordt verwarmd met een flinke raampartij waar de lage zon door schijnt en een flinke isolatie van PIR schuim. En voor het voor- en najaar ’s avonds is er als sluitstuk een 400 Watt straalkacheltje.

En ieder schip heeft zijn eigen trucs. Wubbo Ockels hield bijvoorbeeld van lang douchen. Dat kost veel water en veel energie om op te warmen. Dus had hij een knop waarmee zijn eigen douchewater kon recyclen. Hij kon daar wat heet water bijmengen en zo stond hij bijna zonder extra water of energie, zijn extra 5 of 10 minuten te douchen. Zoiets is natuurlijk typisch maatwerk wat niet in de winkel te koop is.

Wat iedereen bij de Ya opvalt, is de moderne variant van de hooikist, om je pan met eten in te laten nagaren. Het is een gewone lade met daarin PIR-schuim en een paar theemutsen die je in de winkel kunt kopen.

Conclusie

De grote overeenkomst tussen Ecolution en Ya is, dat beide gaan voor een duurzaamheid. Beide willen een mooie wereld achterlaten voor de toekomstige generaties. Dat zie je tot in alle details.

Maar verder zijn er vooral verschillen. De Ecolution is een echt superjacht, met navenant verbruik. De Ya is een plezierjacht en daar zit nog een kampeer-element in. De Ecolution is echt een klasse groter. De Ecolution heeft luxe, de Ya heeft comfort. Op de Ecolution is veel maatwerk techniek gemaakt, terwijl de Ya alleen producten van de plank heeft. De techniek op de Ecolution is ook behoorlijk complex. Daarmee lijkt met de Ecolution de stap naar energieneutraal varen ver weg te zijn: alleen weggelegd voor welgestelden met veel geld om een superjacht met maatwerk technologie te kopen. Terwijl Ya juist probeert te laten zien hoe dichtbij het is: met bestaande technologie kan iedereen nu al duurzaam varen.

Opvallend is dat de Ya er door de zonnepanelen en de panoramaramen wat bijzonder uitziet, waardoor een buitenstaander al iets duurzaams kan vermoeden. Terwijl van de buitenkant op de Ecolution niets wijst op duurzaamheid. De oorzaak ligt misschien wel in wat Wubbo Ockels ook wilde uitdragen: “je kunt net zo lekker varen, leven. Duurzaam leven is misschien wel anders, maar zeker zo prettig. Daarin zijn Ecolution en Ya geestverwanten.

Ook interessant: Eerder maakten we een vergelijking tussen de Acciona 100% Ecopowered en Duurzaam Jacht.